गणेशोत्सव २०२३:सार्वजनिक गणेश मंडळे या उत्सवात महत्त्वाची भूमिका बजावतात, प्रत्येकजण त्यांचे भव्य मंडळ उभारण्यासाठी आणि गुंतागुंतीच्या गणेशमूर्तींचे प्रदर्शन करण्यासाठी परवानगी मागतात. या परवानग्या मिळविण्याची प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी मुंबई महापालिकेने नुकतीच ऑनलाइन अर्ज प्रणाली सुरू केली आहे. तथापि, प्रणालीमध्ये काही मर्यादा आहेत ज्यामुळे मंडळांमध्ये निराशा आणि चिंता निर्माण झाली आहे.
ऑनलाइन अर्ज करण्याची सुविधा
गणेश मंडळाच्या परवानग्या मिळविण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज करण्याची सुविधा देण्यासाठी महापालिकेने “एक खिडकी” (एक खिडकी) पद्धत सुरू केली आहे. 1 ऑगस्टपासून सुरू होणार्या, या डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा उद्देश गणेश मंडळांसाठी त्यांच्या पंडालसाठी मंजूरी मिळवण्याची प्रक्रिया सुलभ करण्याचा आहे. या उपक्रमामुळे पोलीस, वाहतूक पोलीस आणि अग्निशमन विभागासाठी स्वतंत्र अर्ज करण्याची गरज नाहीशी होते, अधिक एकत्रित दृष्टीकोन निर्माण होतो.
गणेशोत्सव २०२३:वादग्रस्त मुद्दे
हा उपक्रम योग्य दिशेने टाकलेले पाऊल असले तरी, गणेश मंडळांच्या समुदायात वादविवादाचे मुद्दे आहेत. अलीकडच्या मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये असे म्हटले आहे की, चार फूट उंचीपर्यंतच्या मूर्तींना, इको-फ्रेंडली पर्यायांसह, परवानग्यांपासून सूट आहे. या कलमामुळे अनेक मंडळांसाठी स्पष्टतेचा अभाव निर्माण झाला आहे ज्यांचे मंडप निर्दिष्ट उंची ओलांडल्यामुळे नामंजूर झाले आहेत.(गणेशोत्सव २०२३)
मुंबईतील मंडळांवर होणारा परिणाम
मुंबईतील गणेश मंडळांनी या कलमाबाबत असंतोष व्यक्त केला आहे, कारण ते अनवधानाने सर्जनशीलतेला प्रतिबंधित करते आणि उंच आणि अधिक तपशीलवार मूर्तींच्या सादरीकरणात अडथळा आणत आहे. यामुळे समाजामध्ये अस्वस्थतेची भावना निर्माण झाली असून, ऑनलाइन परवानगी प्रणालीमध्ये सुधारणा करण्याची गरज असल्याची चर्चा सुरू झाली आहे.
विविध मंडळांनी उपस्थित केलेल्या चिंतेला उत्तर म्हणून, महानगरपालिकेचे प्रभाग 2 आणि गणेशोत्सव समन्वय अधिकारी, श्री. रमाकांत बिरादार यांनी प्रचलित समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी चर्चा केली. श्री. बिरादार यांनी विविध पत्रे आणि ईमेलद्वारे व्यक्त केलेल्या वैध चिंतेची कबुली दिली आणि समुदायाला आश्वासन दिले की निराकरण करण्यासाठी प्रयत्न केले जातील.
प्रस्तावित बदल आणि पुढे जाण्याचा मार्ग
सध्याची असमानता दूर करण्यासाठी आणि परवानगी प्रक्रियेत सुसूत्रता आणण्यासाठी महापालिका ऑनलाइन अर्ज प्रणालीमध्ये बदल करण्याचा विचार करत आहे. प्रस्तावित बदलांमध्ये मूर्तींच्या उंचीच्या निर्बंधांमध्ये सुधारणा करणे आणि अधिक व्यापक प्रतिनिधित्व समाविष्ट करणे समाविष्ट आहे. प्रस्तावित सुधारणांवर चर्चा करण्यासाठी वरिष्ठ अधिकाऱ्यांशी सल्लामसलत करण्यात आली आहे.