Kartiki Ekadashi, कार्तिकच्या हिंदू महिन्यात येणारी, हा भगवान विठ्ठल आणि देवी रुक्मिणी यांना समर्पित एक प्रसंग आहे, जो महाराष्ट्र राज्यात अतुलनीय उत्साहाने साजरा केला जातो. या कार्यक्रमाच्या भव्यतेचे श्रेय मुख्यमंत्री आणि उपमुख्यमंत्र्यांसह प्रमुख राजकीय व्यक्तींना विधीवत पूजेत सहभागी होण्यासाठी आमंत्रित करण्याची अनोखी परंपरा आहे.
Kartiki Ekadashi भव्य पंढरपूर मंदिर
कार्तिकी एकादशीच्या मध्यभागी पंढरपूरचे प्रसिद्ध मंदिर आहे, जे भगवान विठ्ठल आणि देवी रुक्मिणी यांना समर्पित आहे. हे पवित्र देवस्थान शतकानुशतके भक्तीचे केंद्रस्थान आहे, भक्तांना दुरून खेचत आहे. तथापि, या मंदिराला खरोखरच अपवादात्मक बनवणारी गोष्ट म्हणजे राजकीय नेत्यांनी त्याच्या पवित्र परिसरात विधीवत पूजा करण्याची परंपरा.
गेल्या काही वर्षांत, कार्तिकी एकादशीला आर.आर. पाटील, छगन भुजबळ आणि विजयसिंह मोहिते-पाटील यांच्यासह अनेक उल्लेखनीय राजकीय व्यक्तींचा सहभाग दिसून आला. अगदी अलीकडे, विद्यमान उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी ही पूज्य परंपरा सुरू ठेवत राज्याच्या सांस्कृतिक आणि धार्मिक वारशासाठी असलेल्या त्यांच्या बांधिलकीला दुजोरा दिला आहे.
आगामी कार्तिकी एकादशी
यावर्षी कार्तिकी एकादशी 23 नोव्हेंबर रोजी पंढरपूर मंदिरात भव्य विधीवत पूजा करून साजरी होणार आहे. आत्तापर्यंत, उपमुख्यमंत्री म्हणून काम करत असलेले देवेंद्र फडणवीस आणि अजित पवार या दोघांनाही (Kartiki Ekadashi) या शुभ सोहळ्यात सहभागी होण्यासाठी आमंत्रणे मिळण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे महाराष्ट्राच्या आध्यात्मिक वारशाशी त्यांचा संबंध अधिक दृढ होईल.
राजकीय पूजेचे महत्त्व
उपमुख्यमंत्र्यांनी पूजा करण्याच्या कृतीला मोठे प्रतीकात्मक महत्त्व आहे. हे केवळ राज्याच्या अध्यात्मिक परंपरांबद्दलचा त्यांचा आदरच दर्शवत नाही तर महाराष्ट्रातील धर्म आणि राजकारणाच्या सुसंवादी मिश्रणाची साक्ष देखील देते. हा कार्यक्रम राज्याची व्याख्या करणाऱ्या सांस्कृतिक विविधता आणि सर्वसमावेशकतेचा पुरावा आहे.
मंदिर समितीची भूमिका
या पूजनीय परंपरेला चालना देण्यासाठी मंदिर समितीने कार्तिकी एकादशीच्या पूजेत सहभागी होण्यासाठी राज्य सरकारला औपचारिक विनंत्या पाठवल्या आहेत. सरकारने आवश्यक निर्देश दिल्यानंतर उपमुख्यमंत्र्यांना निमंत्रण पाठवले जाईल, ही परंपरा अखंडपणे सुरू राहील याची खात्री करून घेतली जाईल.
कार्तिकी एकादशी ही महाराष्ट्रातील राजकीय नेते आणि धार्मिक वारसा यांच्यातील खोलवर रुजलेल्या आध्यात्मिक बंधाचा पुरावा आहे. शासनाच्या जबाबदाऱ्या एकाच वेळी स्वीकारताना आपल्या परंपरा जपण्याच्या राज्याच्या बांधिलकीचे हे प्रतिबिंब आहे.
