जुलैमध्ये मिळणारी टॉप 20 फळे आणि भाज्या |
जुलैमध्ये मिळणारी टॉप 20 फळे आणि भाज्या | भारतातील सर्वात मौल्यवान खजिन्यांपैकी एक म्हणजे तेथील पाककृती विविधता. अन्न समजून घेण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे वैविध्यपूर्ण हवामान पाहणे. प्रत्येक हंगामात विशिष्ट स्थानिक उत्पादन दिले जाते. आपण हंगामी पदार्थ खाल्ल्यास निरोगी राहणे खूप सोपे होते. कारण ऋतूमध्ये अन्नपदार्थांची चव उत्तम असते. जर आपण हंगामात नसलेले पदार्थ निवडले तर आपण अप्रत्यक्षपणे वेळेआधी निवडलेले पदार्थ निवडत असतो. हे आपल्याला सर्व आवश्यक पोषक तत्वांपासून वंचित बनवते. हंगामात अन्नपदार्थ खाल्ल्याने आपल्याला निरोगी राहण्यास मदत होतेच पण स्थानिक शेतकऱ्यांनाही मदत होते. काही हंगामी फळे आणि भाज्यांवर चर्चा करूया.
फणस
फणसाची साल हिरवी किंवा पिवळी आणि अणकुचीदार असते. पिकल्यावर त्याचा एक वेगळा वास असतो. हे पिकल्यावर तसेच कच्च्या स्वरूपातही खाता येते. पिकल्यावर आल्हाददायक लागते. कच्चे असताना ते मांसाला कठीण स्पर्धा देऊ शकते. ग्रेव्ही म्हणून टोमॅटो बेस वापरून त्याची करी स्वादिष्ट आहे. तसेच, तळलेले असताना, ते बोटांनी चाटणे शक्य आहे. व्हिटॅमिन बी, व्हिटॅमिन सी, राइबोफ्लेविन आणि पोटॅशियम समृद्ध असल्याने, ते मलविसर्जन नियमित ठेवण्यास मदत करते. हे पोटातील अल्सर टाळण्यास मदत करू शकते आणि मधुमेही लोकांसाठी देखील उत्तम आहे.
शतावरी
ही सुईसारखी पाने असलेली वनौषधी वनस्पती आहे. त्याला तीव्र सुगंध आहे आणि हिरव्या आणि पांढर्या रंगात येतो. हे सहसा चीज आणि लसूण बरोबर तळलेले किंवा भाजलेल्या स्वरूपात खाल्ले जाते. हे फ्रिटाटास आणि पास्ता मध्ये देखील वापरले जाऊ शकते. त्यात कॅलरी कमी आणि जीवनसत्त्वे आणि अँटी-ऑक्सिडंट्स भरपूर असतात. हे व्हिटॅमिन K चा उत्कृष्ट स्रोत आहे. हे वजन कमी करण्यास, सुधारित पचन आणि निरोगी गर्भधारणेसाठी मदत करते.
सीताफळ
ट्रेंडिंग 23 आइस्क्रीमचे फ्लेवर्स आम्हा सर्वांना आवडतात!
हे शंकूसारखी रचना असलेले हिरवे फळ आहे. आतील बाजूस, त्यात एक गोड, मलईदार मांस आहे. पिकल्यावर खाणे चांगले. फायबर्स, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे समृद्ध, याचे असंख्य आरोग्य फायदे आहेत. यामध्ये अँटीऑक्सिडंट्सचे प्रमाण जास्त असते ज्यामुळे कर्करोग आणि हृदयविकारापासून बचाव होतो. त्यात व्हिटॅमिन बी 6 भरपूर प्रमाणात असते, जे मूड नियंत्रित करण्यास मदत करते. त्यामुळे दृष्टीही योग्य राहते. हे एक उत्तम प्रतिकारशक्ती बूस्टर म्हणून देखील कार्य करते.
बीटरूट
दोलायमान लाल रंगाचा, त्याला समृद्ध मातीची चव आहे. हे प्लेटला जिवंत ठेवते आणि तुमचे अन्न अधिक रंगीत बनविण्यात मदत करते. हे सलाडच्या स्वरूपात कच्चे खाऊ शकते किंवा गाजराच्या रसाच्या मिश्रणात रस म्हणून सेवन केले जाऊ शकते. तळलेले तांदूळ, भाजीपाला रोल आणि नूडल्स यांसारख्या पदार्थांमध्ये थोडा गोड चव आणि अतिरिक्त रंग जोडण्यासाठी देखील याचा वापर केला जाऊ शकतो. यामध्ये फोलेट्स भरपूर प्रमाणात असतात ज्यामुळे रक्तवाहिन्या निरोगी राहतात. हे देखील अनेक सौंदर्य उपायांमध्ये वापरण्याचे कारण आहे. हे पोटॅशियममध्ये समृद्ध असल्यामुळे तुमच्या हृदयाचे रक्षण करण्यास मदत करते. रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यासोबतच रक्तदाब कमी करण्यास मदत होते.
खरबुजा
खरबुजा म्हणूनही ओळखले जाते, हे खरबूज कुटुंबातील एक गोड, चवदार फळ आहे. हे फळांच्या रस केंद्रांमध्ये मुख्यतः वापरले जाते. हे सर्वात चवदार फळांच्या रसांपैकी एक आहे. हे सॅलडच्या स्वरूपातही खाऊ शकतो. याच्या बिया चिक्की, नमकीन, लाडू आणि बर्फीमध्ये वापरतात. भाजलेले खरबूज बियाणे देखील खूप आरोग्यदायी मानले जाते. त्यात फायबर आणि पाण्याचे प्रमाण जास्त असल्याने ते रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यास हातभार लावते. त्याचा पोटावर थंडावा प्रभाव पडतो. हे निर्जलीकरण टाळण्यास आणि त्वचेचे आरोग्य सुधारण्यास मदत करते.
फुलकोबी
भारतीय घरांमध्ये आढळणारी ही सर्वात सामान्य भाजी आहे. साधारणपणे भाजीची फक्त वडी खाल्ले जाते. टोमॅटोचा ग्रेव्ही म्हणून वापर करून विविध करी बनवण्यासाठी याचा वापर केला जातो, मिक्स व्हेज करी बनवण्यासाठी देखील याचा वापर केला जातो. हे तळलेले किंवा गोबी मंचुरियन किंवा चिली गोबी सारख्या काही इंडो-चायनीज डिशमध्ये देखील खाल्ले जाऊ शकते. उत्तर भारतात, गोबी का परांठा किंवा गोबी का आचार बनवण्यासाठी देखील याचा वापर केला जातो. त्यात कोलीनचे प्रमाण जास्त असल्याने मेंदूच्या विकासास मदत होते. त्यात सल्फोराफेन देखील असते ज्यामुळे कर्करोगाचा धोका कमी होतो.
द्राक्षे
द्राक्षे टेबल द्राक्षे म्हणून ताजी खाऊ शकतात, वाइन, जाम, द्राक्षाचा रस, जेली, व्हिनेगर आणि द्राक्षाचे तेल बनवण्यासाठी वापरली जातात. हे मनुका आणि करंट्स म्हणून वाळवले जाते. द्राक्षांमध्ये विशेषत: व्हिटॅमिन सी आणि के पौष्टिक पदार्थ असतात. ते विशिष्ट प्रकारच्या ट्यूमरला प्रतिबंध करण्यास मदत करू शकतात आणि कोलेस्ट्रॉल कमी करण्यास मदत करू शकतात. यामध्ये डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर अनेक संयुगे देखील असतात. भारतात, हे दोन रंगांमध्ये उपलब्ध आहेत- हिरवा आणि काळा. या दोन्हीमध्ये भरपूर प्रमाणात अँटी-ऑक्सिडेंट असतात आणि ते शरीरासाठी खूप आरोग्यदायी असतात.
ब्रोकोली
कोबी कुटुंबाशी संबंधित, हे आजकाल भारतीय बाजारपेठेत सामान्यपणे आढळते. हे सामान्यत: ब्रोकोली स्टिअर फ्राय म्हणून खाल्ले जाते किंवा लसूण आणि लिंबूने भाजलेले असते. कढई ब्रोकोली मसाला प्रमाणे भारतीय रेस्टॉरंट्सनी या व्हेजलाही एक ट्विस्ट दिला आहे. ब्रोकोली ही सर्वात आरोग्यदायी भाजी मानली जाते. हे एक ‘सुपर-फूड’ मानले जाते. व्हिटॅमिन सी समृद्ध, ते शरीरातील डिटॉक्सिफिकेशन वाढवते असे म्हटले जाते. हे इस्ट्रोजेन चयापचय प्रभावित करते असे दिसते, याचा अर्थ ते हार्मोनल संतुलनास समर्थन देते.
लीची
हे फळ सामान्यतः ताजे खाल्ले जाते परंतु ते कॅन केलेला किंवा वाळवले जाऊ शकते. यामध्ये पोटॅशियम, तांबे, एपिकेटचिन आणि रुटिन सारखी भरपूर जीवनसत्त्वे आणि खनिजे असतात, ज्यामुळे फळांना हृदयरोग, कर्करोग आणि मधुमेहापासून संरक्षण करण्याची क्षमता मिळते.
शिमला मिर्ची
भोपळी मिरची किंवा फक्त मिरपूड म्हणूनही ओळखले जाते, हे तीन रंगात येतात- हिरवा, पिवळा आणि लाल. जरी हिरवा रंग भारतीय बाजारपेठेत सर्वाधिक उपलब्ध आहे. हे सॅलड्स, सँडविच, व्हेज रोल्स, नूडल्स इत्यादींमध्ये वापरले जाऊ शकते. पनीर, मशरूम, मिक्स व्हेज मसाला किंवा सिमला मिरची, टोमॅटो आणि कांदा करी यांसारख्या करीमध्ये देखील वापरले जाऊ शकते. हे लोहाची कमतरता दूर करते आणि अँटी-ऑक्सिडंट्समध्ये भरपूर असते. कमी चरबी, ते ट्रायग्लिसराइड्स कमी करते जे चयापचय वाढवण्यास मदत करते आणि म्हणून वजन कमी करण्यासाठी आदर्श आहे.
आंबा
सहसा, ते उन्हाळ्यात उपलब्ध असतात. तथापि, अल्फोन्सो आणि केसर आंब्यासारख्या काही जाती जुलै महिन्यात भारतीय बाजारपेठेत दिसू शकतात. हे डोळ्यांचे आरोग्य सुधारण्यास मदत करते कारण त्यात व्हिटॅमिन ए मुबलक प्रमाणात असते. आंब्यातील फायबर पचन सुधारण्यास आणि बाहेर काढण्यास मदत करते. ते त्वचा स्वच्छ करते आणि तिला एक नवीन चमक देते. हे उष्माघाताशी लढण्यास मदत करते आणि संपूर्ण शरीराला अल्कलीझ करते.
दुधीभोपळा
ही एक हिरवी, लांबलचक भाजी आहे ज्यामध्ये आतून पांढरे मांस असते. हे लौकी की सब्जी, लौकी का परांठा, लौकी कोफ्ता करी, दूधी का हलवा इत्यादी अनेक पदार्थांमध्ये बनवले जाते. वजन पाहणारे लोक ते ज्यूसच्या स्वरूपात देखील प्यातात. त्यात पाण्याचे प्रमाण जास्त असल्याने शरीराला थंडावा मिळण्यास मदत होते. निद्रानाशाचा त्रास असलेल्या लोकांसाठीही हे फायदेशीर आहे. हे केस अकाली पांढरे होण्यास प्रतिबंध करते आणि योग्य पचन करण्यास मदत करते.
कारले
त्याचे वेगळे स्वरूप आणि तीक्ष्ण, कडू चव आहे. कारलेचे अनेक पदार्थ भारतात बनवले जातात जसे की भारवन कारले, कारले का पावडर, कारलेला आचार, कारल्याची खिचडी इ. त्यात फोलेट्स, व्हिटॅमिन ए आणि व्हिटॅमिन सी असतात. ते रक्तातील साखर कमी करण्यास मदत करते. हे वजन जलद कमी करण्यासाठी वापरले जाते. बरोबर पचनासाठीही हे खाल्ले जाते. हे त्वचा स्वच्छ करण्यासाठी आणि ती निरोगी दिसण्यासाठी ओळखले जाते.
गवार
क्लस्टर बीन्स किंवा गवारफली म्हणूनही ओळखले जाते, हे भारतीय दरवर्षी वापरतात. हे गवार की सब्जी, गवार मुथिया, ग्वार आलू सब्जी, गवार नु शाक इत्यादी म्हणून खाल्ले जाते. त्यात ग्लायको-न्यूट्रिएंट्स असतात जे रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवण्यास मदत करतात. जे लोक खराब पचनाचा त्रास करतात त्यांच्यासाठी हे फायदेशीर आहे. हे कोलेस्टेरॉलची पातळी राखण्यास मदत करते आणि त्यामुळे वजन कमी करण्यास प्रोत्साहन देते.
काकडी
काकडीमध्ये भरपूर इलेक्ट्रोलाइट्स असतात. देशाच्या काही भागात ते सलाड, रायता किंवा काकडी डोसा म्हणून कच्चे खाल्ले जाऊ शकतात. काही लोकांना करीमध्ये पिकलेली काकडी वापरायलाही आवडते. आहारात समाविष्ट करणे खूप सोपे आहे. यामध्ये कॅलरीज कमी आहेत परंतु जीवनसत्त्वे आणि खनिजे खूप जास्त आहेत. हे त्वचा ताजे आणि तरुण ठेवण्यास मदत करते, नियमित मासिक पाळीला प्रोत्साहन देते आणि रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवण्यास देखील मदत करते. त्यात पाण्याचे प्रमाण जास्त असल्याने ते निर्जलीकरण टाळण्यास मदत करते.
भेंडी
याला भारतात लेडीज फिंगर असेही म्हणतात. भिंडी स्ट्राय फ्राय, भिंडी मसाला फ्राय, भरवन भिंडी, दही भिंडी इत्यादी अनेक पदार्थ तयार करण्यासाठी याचा वापर केला जातो, त्यामुळे डोळे निरोगी राहण्यास मदत होते. त्यामुळे दमा नियंत्रित ठेवण्यास मदत होते. हे लठ्ठपणा टाळण्यास मदत करते. तसेच किडनीच्या आजारांपासून बचाव होतो.
पालक
पालकाला सुपर फूड असेही म्हणतात. पोपये- खलाशीने ते इतके का सेवन केले यात आश्चर्य नाही! पालक की सब्जी, पालक दाल, पालक खिचडी, पालक पनीर, पालक परांठा इत्यादी अनेक भारतीय पदार्थांमध्ये पालकाचा वापर मुख्य घटक म्हणून केला जातो. त्यात कॅल्शियम भरपूर असते आणि त्यामुळे तुमच्या हाडांच्या आरोग्यासाठी ते फायदेशीर असते. हे लोहाची कमतरता टाळण्यास मदत करते. हे व्हिटॅमिन ए जास्त असल्याने डोळ्यांसाठी खूप चांगले आहे असे म्हटले जाते. यात दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात आणि शरीर शांत ठेवण्यास मदत होते.
नाशपाती
नाशपाती हिरवी, बेल-आकाराची फळे असतात. ते अत्यंत पौष्टिक आहेत आणि आतड्यांचे आरोग्य नियंत्रित ठेवतात. त्यांच्याकडे दाहक-विरोधी तसेच कर्करोगविरोधी गुणधर्म आहेत. ते रोग प्रतिकारशक्ती वाढवण्यास आणि वजन कमी करण्यास मदत करतात.
जर्दाळू
गोलाकार आणि पिवळ्या रंगाचे हे अतिशय स्वादिष्ट आणि अत्यंत पौष्टिक आहेत. ते जीवनसत्त्वे A आणि C चे उत्तम स्रोत आहेत. ते त्वचेचे आरोग्य सुधारण्यास मदत करतात. त्यामध्ये पोटॅशियमचे प्रमाण जास्त असते आणि ते आतड्यांच्या आरोग्यास प्रोत्साहन देतात. ते खूप हायड्रेटिंग आहेत. जेवणानंतरच्या नाश्त्याप्रमाणे ते खाल्ले जाऊ शकते. हे दही आणि पाई, केक इत्यादीसारख्या मिष्टान्नांमध्ये देखील जोडले जाऊ शकते.
गोड बटाटे
हे अंडरग्रोन कंद आहेत जे अनेक आकारात आणि रंगात येतात. ते फायबरमध्ये समृद्ध असतात आणि आतड्यांच्या हालचालींचे नियमन करण्यास मदत करतात. ते निरोगी दृष्टीचे समर्थन करतात आणि मेंदूचे कार्य देखील वाढवू शकतात. भारतीय सहसा ते करी, टिक्की किंवा फ्राईजच्या स्वरूपात खाण्यास प्राधान्य देतात. पण लाकूड-उडालेल्या रताळ्यांइतके चवदार काहीही नाही.
