डेंग्यू आणि मलेरियापासून
लहान मुले वारंवार आजारी पडतात, विशेषतः बदलत्या हंगामात. कारण त्यांची रोगप्रतिकारक शक्ती अजूनही विकसित होत आहे. परंतु नियमित फ्लू आणि तापावर उपचार करणे तुलनेने सोपे असले तरी, डेंग्यू आणि मलेरिया यांसारख्या डासांमुळे होणा-या रोगांवर अधिक सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे. त्यांना क्लिष्ट आणि प्राणघातक होण्यापासून रोखण्यासाठी वेळेवर हस्तक्षेप आवश्यक आहे.
अलिकडच्या वर्षांत, डेंग्यू आणि मलेरिया भारतासह सुमारे 100 देशांमध्ये स्थानिक बनले आहेत. खरं तर, भारतातील 2015 डेंग्यूचा उद्रेक गेल्या 20 वर्षांतील सर्वात वाईट होता. नुकत्याच आलेल्या पुरामुळे, रेड क्रॉसने भारताला मच्छर-जनित विषाणूंचा धोका वाढला असल्याचे घोषित केले आहे आणि आपल्या लहान मुलाला संसर्ग होऊ शकतो अशा कोणत्याही परिस्थितीसाठी तयार राहणे महत्त्वाचे आहे. मलेरिया आणि डेंग्यू हे सर्वात सामान्य, तरीही अतिशय धोकादायक आजार आहेत ज्यांचा तुमच्या मुलाला धोका आहे. काय काळजी घ्यावी आणि या आजारांना कसे सामोरे जावे हे समजून घेतल्यास आपण आपल्या लहान मुलाला सुरक्षित ठेवण्यास सक्षम होऊ शकता.
लक्षणे
मलेरियावर वैद्यकीय उपचार केले जाऊ शकतात, परंतु डेंग्यूवर कोणतेही उपचार उपलब्ध नाहीत. डेंग्यूचा सामना करण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे त्याची लक्षणे हाताळणे. मलेरियाला देखील स्थिती बिघडण्याआधी शरीरातून परजीवी काढून टाकले जातील याची खात्री करण्यासाठी वेळेवर उपचार आवश्यक आहेत. म्हणून, वेळेवर हस्तक्षेप करण्यासाठी आणि मृत्यू टाळण्यासाठी या दोन्ही रोगांची लक्षणे समजून घेणे फार महत्वाचे आहे.
मलेरियाच्या काही लक्षणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
उलट्या होणे
थकवा
भरपूर घाम येणे
डोकेदुखी
उच्च ताप
अतिसार
मध्यम ते तीव्र थंडी वाजून येणे
स्नायू दुखणे
आकुंचन
कावीळ
मल मध्ये रक्त
गंभीर प्रकरणांमध्ये, रुग्णाला अॅनिमिया, आकुंचन आणि कोमा सारखी लक्षणे देखील दिसू शकतात.
डेंग्यूची लक्षणे
डेंग्यूची लक्षणे, ज्याला ब्रेकबोन फिव्हर देखील म्हणतात, खालीलप्रमाणे आहेत:
अचानक ताप येणे
अंग दुखी
तीव्र डोकेदुखी
डोळ्यांच्या मागे वेदना
तीव्र सांधे आणि स्नायू वेदना
थकवा आणि थकवा
मळमळ आणि उलटी
गोवर सारखीच त्वचेवर पुरळ
कमी रक्तदाब
जर तुमच्या लहान मुलाला यापैकी कोणतीही लक्षणे दिसत असतील, ज्यापैकी काही सामान्य फ्लूच्या लक्षणांसह गोंधळात टाकण्यास सोपी असतात, तर ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधा कारण वेळेवर ओळखणे महत्त्वाचे आहे. या आजारांची तीव्रता काही तासांत वाढू शकते.
डेंग्यू आणि मलेरिया प्रतिबंध
डेंग्यू आणि मलेरियाचे परिणाम खूप त्रासदायक असू शकतात आणि तुमच्या मुलाला आजारी आणि सुस्त वाटू शकतात. तुम्ही तुमच्या मुलाला देऊ शकता सर्वोत्तम संरक्षण म्हणजे प्रतिबंध! या आजारांपासून दूर राहण्यासाठी येथे अनेक सोप्या पद्धती आहेत:
तुमच्या लहान मुलाला जास्तीत जास्त कव्हरेज असलेले कपडे बनवा
तुमच्या मुलाला लांब बाही असलेले टॉप आणि शर्ट आणि पूर्ण लांबीची पँट घालून त्वचेचा संपर्क टाळा. जर तुमचे मूल मच्छर चुंबक आहे असे वाटत असेल तर हे आणखी महत्वाचे आहे.
मॉस्किटो रिपेलेंट स्प्रे आणि रोल-ऑन वापरा
डासांना दूर ठेवण्यासाठी रात्री व्हेपोरायझर वापरणे पुरेसे नाही. खरे तर डेंग्यूला कारणीभूत असणारे डास दिवसा जास्त सक्रिय असतात. लहान मुले घराबाहेर असतानाही चावा घेऊ शकतात. गुडनाइट फॅब्रिक रोल-ऑन सारखे चांगले मच्छर प्रतिबंधक वापरण्याची शिफारस केली जाते. या रोल-ऑनमध्ये नैसर्गिक तेले असतात आणि ते मुलांसाठी पूर्णपणे सुरक्षित असतात. तुमच्या मुलाचे 8 तासांपर्यंत डासांपासून संरक्षण करण्यासाठी घराबाहेर पडताना त्यांच्या कपड्यांवर या रोल-ऑनचे 4 ठिपके टाका.
घराभोवती मॉस्किटो रिपेलेंट अत्यावश्यक तेलाची फवारणी करा
तांबडी किंवा पांढरी फुले येणारे एक फुलझाड, देवदार, लेमोन्ग्रास, सोया किंवा सिट्रोनेला सारखी काही तेल डासांना दूर ठेवण्यासाठी उत्कृष्ट आहेत. फळ आणि गोड सुगंध दूर ठेवा कारण ते डासांना आकर्षित करतात.
जमा झालेले पाणी नियमितपणे काढून टाकावे
साचलेले पाणी हे डासांचे प्रजनन स्थळ आहे आणि प्रजनन रोखण्यासाठी फुलांची भांडी आणि जुने टायर यांसारख्या रिकाम्या कंटेनरमधून कोणतेही साचलेले पाणी नियमितपणे साफ करणे महत्त्वाचे आहे.
शोध आणि उपचार
तुमच्या मुलामध्ये डेंग्यू किंवा मलेरियाची लक्षणे दिसू लागल्यास, डॉक्टरांकडे जाण्यास उशीर करू नका. मलेरिया आणि डेंग्यू हे असे आजार आहेत जे रक्त तपासणी आणि शारीरिक तपासणीद्वारे शोधले जाऊ शकतात.
मलेरिया आढळल्यास, मलेरियाचा प्रकार आणि तीव्रतेच्या आधारावर निर्धारित औषधांनी उपचार केला जातो. मात्र, डेंग्यूच्या बाबतीत उपचार उपलब्ध नाहीत. रुग्णांना विश्रांती घेण्याचा आणि भरपूर द्रव पिण्याचा सल्ला दिला जातो. लक्षणांवर उपचार करण्यासाठी काही औषधे लिहून दिली जाऊ शकतात.
मलेरिया साठी घरगुती उपाय
जर तुमच्या लहान मुलाला मलेरियाचे निदान झाले असेल, तर औषधोपचारासाठी डॉक्टरांच्या शिफारशींचे काटेकोरपणे पालन करा. प्रिस्क्रिप्शन व्यतिरिक्त, तुम्ही तुमच्या मुलाच्या पुनर्प्राप्तीला गती देण्यासाठी काही नैसर्गिक घरगुती उपचार देखील निवडू शकता.
*खालील घरगुती उपचार पूर्णपणे नैसर्गिक आणि मुलांसाठी वापरण्यास सुरक्षित आहेत. आपल्या मुलास कोणतेही घरगुती उपचार देण्यापूर्वी आपल्या बालरोगतज्ञांशी सल्लामसलत करण्याची शिफारस केली जाते.
तुमच्या मुलाच्या लक्षणांपासून मुक्त होण्यासाठी आणि पुनर्प्राप्तीला चालना देण्यासाठी मलेरियासाठी येथे काही घरगुती उपाय आहेत.
आले
आले त्याच्या दाहक-विरोधी आणि बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ गुणधर्मांसाठी ओळखले जाते आणि मलेरियासाठी एक उत्कृष्ट उपाय आहे.
कसे करावे: आल्याचे छोटे तुकडे 3 चमचे मनुका एक कप पाण्यात घालून ते अर्धे होईपर्यंत उकळवा. थंड होऊ द्या आणि हा डेकोक्शन तुमच्या मुलाला खायला द्या. लिंबूवर्गीय फळे आणि रस
लिंबूवर्गीय फळे व्हिटॅमिन सीचे उत्कृष्ट स्त्रोत आहेत जे रोग प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी महत्वाचे आहेत. मलेरियाच्या उपचारात हे फायदेशीर आहे.
कसे करावे: एक ग्लास ताजे पिळून काढलेल्या लिंबाच्या रसात लिंबाचे काही थेंब दररोज आपल्या लहान मुलाला पाजावे. याव्यतिरिक्त, ताजे संत्री किंवा संत्र्याचा रस दररोज खायला हवा.
ताप नट
फिव्हर नट (कंटकरेजा) हा एक जुना उपाय आहे जो शरीराचे तापमान कमी करण्यास आणि ताप कमी करण्यास मदत करतो, जो मलेरियाच्या पुनर्प्राप्तीची पहिली पायरी आहे.
कसे करावे: ताप येण्याच्या ४ तास अगोदर सहा ग्रॅम बिया एका ग्लास पाण्यात घेऊन खाव्यात. चाव्याच्या एक तासानंतर एक ग्लास घ्यावा.
पवित्र तुळस
पवित्र तुळस ताप कमी करण्यास आणि रक्त पेशींचे संरक्षण करण्यास मदत करते. यात अँटी-बॅक्टेरियल गुणधर्म देखील आहेत जे मलेरियाविरूद्ध अत्यंत प्रभावी बनवतात.
कसे करावे: पवित्र तुळशीची पाने काळी मिरी पावडर किंवा वेलची पावडर अर्धा लिटर पाण्यात उकळवा. हे मिश्रण तुमच्या मुलाला खायला द्या.
दालचिनी
दालचिनीचे दाहक-विरोधी गुणधर्म मलेरिया सारखी मळमळ, भूक न लागणे, अपचन आणि पेटके या लक्षणांपासून आराम देण्यास मदत करतात.
कसे करावे: एक चमचा दालचिनीचे चूर्ण एका ग्लास पाण्यात चिमूटभर मिरी पावडर आणि एक चमचा मध घालून उकळवा. ते तुमच्या मुलाला रोज खायला द्या.
डेंग्यू साठी घरगुती उपाय
डेंग्यूसाठी येथे काही घरगुती उपाय आहेत जे तुमच्या मुलाची लक्षणे शांत करू शकतात. ते पुनर्प्राप्तीची वेळ देखील वाढवू शकतात.
कडुलिंब
कडुलिंबाची पाने शरीरातील रक्तातील प्लेटलेट आणि पांढऱ्या रक्त पेशींची संख्या वाढवण्यास मदत करतात. कडुलिंब स्वतःच डेंग्यू सोबत येणाऱ्या त्वचेच्या पुरळांना शांत करण्यास मदत करते.
कसे करावे: कडुलिंबाची पाने उभी करा आणि या पानांचा घोळ तुमच्या मुलाला खायला द्या. शिवाय, घराभोवती कडुलिंबाचा सुगंध फवारल्याने डासही प्रभावीपणे दूर होतात.
टीप: हा उपाय आणखी प्रभावी करण्यासाठी तुम्ही कडुलिंबाच्या पानांचा अर्क पपईच्या पानांच्या अर्कासोबत वापरू शकता. काही माता कडुलिंबाचे तेल (फळे आणि फुलांमधून काढलेले) देखील देतात. तुम्ही ते ओल्या उबदार कपड्यावर लावू शकता आणि तुमच्या मुलाच्या कपाळावर ठेवू शकता.
पपईची पाने
पपईची पाने रक्तातील प्लेटलेटची संख्या वाढवण्यास आणि डेंग्यूच्या लक्षणांचा सामना करण्यास मदत करतात.
कसे करावे: पपईची पाने कुस्करून कापडाने गाळून रस मिळवा ज्याचा थेट सेवन केला जाऊ शकतो.
हळद
हळद चयापचय वाढवण्यासाठी ओळखली जाते आणि पुनर्प्राप्ती प्रक्रिया जलद करण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त आहे.
कसे करावे: क्लासिक हळदीचे दूध डेंग्यूमध्ये देखील जाण्याचा मार्ग आहे.
मेथी दाणे
मेथीचे दाणे ताप कमी करण्यास मदत करतात आणि वेदना कमी करण्यास मदत करतात. ते तुमच्या लहान मुलाला देखील चांगले झोपण्यास मदत करतील.
कसे करावे: पाने पाण्यात भिजवा आणि नंतर आपल्या मुलाला आराम मिळण्यासाठी पाणी द्या.
तुळस
आधी सांगितल्याप्रमाणे, तुळस रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी अत्यंत चांगली आहे आणि डेंग्यूच्या उपचारांसाठी आयुर्वेदात याची शिफारस केली आहे.
कसे करावे: तुमच्या लहान मुलाला तुळशीची पाने चावून घ्या. तसेच डासांना दूर ठेवण्यासाठी घराभोवती तुळशीचे तेल फवारावे.
हे पुन्हा सांगणे महत्त्वाचे आहे की तुमच्या बाळामध्ये या आजारांची लक्षणे आढळल्यास, तुम्ही बालरोगतज्ञांचा सल्ला घ्यावा आणि सल्ल्यानुसार अनुसरण केले पाहिजे आणि त्यासोबत, हे वर नमूद केलेले पर्याय देखील वापरून पाहिले जाऊ शकतात.
आम्हाला आशा आहे की या टिप्स आणि उपाय तुम्हाला तुमच्या मुलांसाठी डेंग्यू आणि मलेरियाच्या जोखमीशी लढण्यास मदत करतील. लहान मुलांमध्ये डासांपासून होणा-या आजारांवर उपचार करण्याबाबत काही प्रश्न असल्यास आम्हाला टिप्पण्यांमध्ये कळवा.
