कोमट मसालेदार दूध:मान्सून, पावसाचा ऋतू, उष्णतेपासून दिलासा तर देतोच पण त्याचबरोबर आरोग्यविषयक आव्हानांचाही मोठा वाटा घेऊन येतो. भारतात, मान्सून खूप अप्रत्याशित आणि तीव्र असू शकतो, ज्यामुळे अनेकदा आरोग्याच्या विविध समस्यांमध्ये वाढ होते. काही लोक या ऋतूत तळलेले स्नॅक्स आणि गरम पेये खाण्याचा आनंद घेतात, परंतु प्राचीन आयुर्वेद सूचित करतो की रोग प्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी आणि आजारांशी लढण्यासाठी हलके आणि सहज पचण्याजोगे अन्न घेणे आवश्यक आहे, विशेषत: “वात” दोषाच्या वाढीमुळे उद्भवणारे. विविध खाद्य पर्यायांमध्ये, दुधाला महत्त्वपूर्ण स्थान आहे आणि या लेखात, आम्ही पावसाळ्यात दुधाचे सेवन करण्याचे फायदे आणि सुधारित आरोग्यासाठी त्याचा वापर कसा अनुकूल करू शकतो याचा शोध घेऊ.
कोमट मसालेदार दुधाचे महत्त्व
पावसाळा हा असा काळ असतो जेव्हा ओलसर आणि थंड हवामानामुळे आपल्या शरीराची पचनसंस्था कमकुवत होऊ शकते. आयुर्वेदिक तज्ञ आपल्या आहारात उबदार आणि पौष्टिक पदार्थांचा समावेश करण्याची शिफारस करतात आणि दूध या निकषांमध्ये पूर्णपणे बसते. प्रथिने, कॅल्शियम, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे यासारख्या आवश्यक पोषक तत्वांनी भरलेले दूध हे संपूर्ण अन्न मानले जाते, ज्यामुळे शरीराची संरक्षण यंत्रणा मजबूत करण्यासाठी ते एक उत्कृष्ट पर्याय बनते. नियमितपणे दुधाचे सेवन करून, आपण या आव्हानात्मक हंगामात आपले एकंदर आरोग्य आणि कल्याण वाढवू शकता.(linkmarathi)
उबदार मसालेदार दूध कसे तयार करावे
पावसाळ्यात दुधाचे सेवन अधिक फायदेशीर करण्याचा सर्वात प्रभावी मार्ग म्हणजे कोमट मसालेदार दूध तयार करणे. या आयुर्वेदिक पद्धतीमध्ये दुधामध्ये विशिष्ट औषधी वनस्पती आणि मसाले घालणे समाविष्ट आहे, जे केवळ त्याची चवच वाढवत नाही तर त्याचे औषधी गुणधर्म देखील वाढवते. उबदार मसालेदार दूध तयार करण्यासाठी येथे एक सोपी कृती आहे:
साहित्य:
1 कप दूध
1/4 कप पाणी
1/4 टीस्पून हळद पावडर
1/4 टीस्पून दालचिनी पावडर
काळी मिरी एक चिमूटभर
चिमूटभर आले पावडर
1 चमचे मध (पर्यायी)
पद्धत:
- एका सॉसपॅनमध्ये, दूध आणि पाणी मिसळा आणि मंद उकळी आणा.
- उकळत्या दुधात हळद, दालचिनी, काळी मिरी, आले पावडर टाका.
- काही मिनिटे उकळू द्या जेणेकरुन फ्लेवर्स तयार होतील.
- इच्छित असल्यास, आपण गोडपणासाठी एक चमचे मध घालू शकता.
उबदार मसालेदार दूध एका कपमध्ये घाला आणि त्याचे असंख्य आरोग्य फायदे घ्या.
हळदीची हीलिंग पॉवर
हळद, ज्याला “सोनेरी मसाला” म्हणून संबोधले जाते, हे उबदार मसालेदार दुधात एक आवश्यक घटक आहे. त्यात कर्क्यूमिन नावाचे एक शक्तिशाली संयुग आहे, जे त्याच्या दाहक-विरोधी आणि अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांसाठी ओळखले जाते. पावसाळ्यात, जेव्हा श्वासोच्छवासाच्या समस्या आणि संसर्ग प्रचलित असतात, तेव्हा हळदीचे सेवन केल्याने रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत होते आणि श्वसनाचा त्रास कमी होतो. हळद-मिश्रित दुधाचे नियमित सेवन केल्याने सर्दी, खोकला आणि घसा खवखवणे यापासून आराम मिळू शकतो, निरोगी आणि अधिक सक्रिय जीवनशैलीला चालना मिळते.
आले – निसर्गाचे श्वसन सहयोगी
आले, कोमट मसालेदार दुधाचा आणखी एक महत्त्वाचा घटक, पचन सुधारण्याच्या आणि श्वसनाच्या आरोग्याला चालना देण्याच्या क्षमतेसाठी ओळखले जाते. पावसाळ्यात, जेव्हा पचनाच्या समस्या सामान्य असतात, तेव्हा तुमच्या दुधात आल्याचा समावेश केल्यास पचनास मदत होते आणि सूज येणे किंवा अपचन टाळता येते. याव्यतिरिक्त, आल्याचे तापमानवाढ गुणधर्म थंडीच्या दिवसात शरीराला उबदार ठेवण्यास मदत करतात, सर्दी आणि फ्लूचा धोका कमी करतात.
दालचिनीचा आराम
दालचिनी उबदार मसालेदार दुधात एक आनंददायक चव जोडते आणि अनेक आरोग्य फायदे देते. यात दाहक-विरोधी आणि प्रतिजैविक गुणधर्म आहेत जे संक्रमणांचा सामना करण्यास आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढविण्यास मदत करतात. तुमच्या दैनंदिन दुधात दालचिनीचा समावेश केल्याने रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित राहते आणि वजन नियंत्रणात मदत होते.
दुधाचे गुणधर्म वाढवणे
वर नमूद केलेल्या मसाल्यांव्यतिरिक्त, आपण काही घरगुती घटक जोडून दुधाचे औषधी गुणधर्म आणखी वाढवू शकता. उदाहरणार्थ, झोपेची गुणवत्ता सुधारण्यास मदत करण्यासाठी तुम्ही एक चिमूटभर जायफळ पावडर कोमट दुधात मिसळू शकता, जे हवामानातील बदलामुळे पावसाळ्यात अनेकदा विस्कळीत होते. याव्यतिरिक्त, वेलचीचा समावेश केल्याने पाचन अस्वस्थतेपासून आराम मिळू शकतो आणि एकूण आतडे आरोग्य राखता येते.